Nếu bạn có các dấu hiệu hoặc triệu chứng
của bệnh COVID-19, cần phải liên hệ ngay với đường dây nóng của Bộ Y tế
(1900.9095) hoặc trung tâm y tế gần nhất để được tư vấn cụ thể. Nhưng COVID-19,
bệnh cảm lạnh thông thường, dị ứng theo mùa và cảm cúm gây ra nhiều triệu chứng
tương tự nhau. Vì vậy, làm thế nào để phân biệt liệu mình có mắc COVID-19 hay
không? Hiểu sự khác biệt về các triệu chứng mà những căn bệnh này gây ra, cũng
như cách chúng được lây lan để có thể điều trị và có thể ngăn ngừa kịp thời.
COVID-19 là gì? Tại sao chúng lây lan
mạnh và làm thế nào để điều trị?
COVID-19 là một bệnh truyền nhiễm đường
hô hấp do nhiễm virus SARS-CoV-2. Bệnh thường lây lan giữa những người tiếp xúc
gần (trong vòng 2 mét). Virus lây lan qua các giọt bắn khi một người thở,
ho, hắt hơi, nói chuyện hoặc hát. Những giọt bắn này có thể rơi vào miệng hoặc
mũi của ai đó gần đó hoặc được hít vào. Virus cũng có thể lây lan nếu một người
chạm vào bề mặt hoặc vật thể có virus và sau đó chạm vào miệng, mũi hoặc mắt
của họ, mặc dù đây không được coi là đường lây lan chính.
Các triệu chứng phổ biến nhất của
COVID-19 là sốt, ho và mệt mỏi. Nhưng có nhiều dấu hiệu và triệu chứng khác
cũng có thể xảy ra.
Hiện tại, chỉ có một loại thuốc kháng
virus, được gọi là remdesivir, được chấp thuận để điều trị COVID-19. Một số
loại thuốc có thể giúp giảm mức độ nghiêm trọng của COVID-19. Cơ quan Quản lý
Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ đã cấp phép sử dụng khẩn cấp hai loại vaccine
ngừa COVID-19.
Sự khác biệt giữa COVID-19 và cảm lạnh
thông thường là gì?
Cả COVID-19 và cảm lạnh thông thường đều
do virus gây ra. COVID-19 do SARS-CoV-2 gây ra, trong khi cảm lạnh thông thường
thường do rhinovirus gây ra. Những virus này lây lan theo những cách tương tự
nhau và gây ra nhiều dấu hiệu và triệu chứng giống nhau. Tuy nhiên, có một vài
điểm khác biệt.
Trong khi các triệu chứng COVID-19
thường xuất hiện từ 2 đến 14 ngày sau khi tiếp xúc với SARS-CoV-2, các triệu
chứng của cảm lạnh thông thường thường xuất hiện từ 1 đến 3 ngày sau khi tiếp
xúc với virus gây cảm lạnh.
Không có thuốc chữa cảm lạnh thông
thường. Điều trị có thể bao gồm thuốc giảm đau và thuốc trị cảm lạnh không kê
đơn, chẳng hạn như thuốc thông mũi. Không giống như COVID-19, cảm lạnh thường
vô hại. Hầu hết mọi người đều hồi phục sau cảm lạnh thông thường trong vòng 3
đến 10 ngày.
Sự khác biệt giữa COVID-19 và dị ứng
theo mùa là gì?
Không giống như COVID-19, dị ứng theo
mùa không do virus gây ra. Dị ứng theo mùa là phản ứng của hệ thống miễn dịch
được kích hoạt do tiếp xúc với các chất gây dị ứng, chẳng hạn như phấn hoa hoặc
cỏ theo mùa.
COVID-19 và dị ứng theo mùa gây ra nhiều
dấu hiệu và triệu chứng giống nhau. Tuy nhiên, có một số khác biệt.
Ngoài ra, mặc dù COVID-19 có thể gây khó
thở hoặc thở gấp, nhưng dị ứng theo mùa thường không gây ra các triệu chứng này
trừ khi bạn bị bệnh hô hấp như hen suyễn từ trước.
Điều trị dị ứng theo mùa có thể bao gồm
thuốc kháng histamine không kê đơn hoặc kê đơn, thuốc xịt steroid và thuốc
thông mũi, và tránh tiếp xúc với chất gây dị ứng nếu có thể. Dị ứng theo mùa có
thể kéo dài vài tuần.
Sự khác biệt giữa COVID-19 và bệnh cúm
là gì?
COVID-19 và bệnh cúm đều là những bệnh
truyền nhiễm đường hô hấp do virus gây ra. COVID-19 do virus SARS-CoV-2 gây ra,
trong khi bệnh cúm do virus cúm A và B. Những virus này lây lan theo những cách
tương tự.
COVID-19 và bệnh cúm gây ra các triệu
chứng tương tự. Các bệnh này cũng có thể không gây ra triệu chứng hoặc các
triệu chứng nhẹ hoặc nghiêm trọng. Vì có nhiều điểm tương đồng, khó có thể chẩn
đoán bạn mắc bệnh nào nếu chỉ dựa vào các triệu chứng. Xét nghiệm có thể được
thực hiện để xem liệu bạn có bị nhiễm COVID-19 hay bệnh cúm hay không. Bạn cũng
có thể mắc cả hai bệnh cùng một lúc. Tuy nhiên, chúng vẫn có một số khác biệt.
Các triệu chứng COVID-19 thường xuất
hiện từ 2 đến 14 ngày sau khi tiếp xúc với SARS-CoV-2. Các triệu chứng cúm
thường xuất hiện khoảng 1 đến 4 ngày sau khi tiếp xúc với virus cúm.
COVID-19 có thể gây ra các bệnh nghiêm
trọng hơn ở một số người so với bệnh cúm. Ngoài ra, COVID-19 có thể gây ra các
biến chứng khác với bệnh cúm, chẳng hạn như cục máu đông và hội chứng viêm đa
hệ ở trẻ em.
Mặc dù chỉ có một phương pháp điều trị
kháng virus COVID-19, nhưng có một số loại thuốc kháng virus có thể được sử
dụng để điều trị bệnh cúm. Ngoài ra, bạn có thể tiêm phòng cúm hàng năm để giúp
giảm nguy cơ mắc bệnh cúm. Thuốc chủng ngừa cúm cũng có thể làm giảm mức độ
nghiêm trọng của bệnh cúm và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Vaccine có thể
được tiêm dưới dạng tiêm hoặc xịt mũi.
Làm thế nào bạn có thể tránh bị
COVID-19, cảm lạnh và cúm?
Bạn có thể giảm nguy cơ nhiễm virus gây
ra COVID-19, cảm lạnh và cúm bằng cách tuân theo một số biện pháp phòng ngừa
tiêu chuẩn. Nghiên cứu cho thấy rằng thực hiện theo các biện pháp này, chẳng
hạn như giãn cách xã hội và đeo khẩu trang, có thể giúp rút ngắn thời gian của
mùa cúm và giảm bớt số người bị ảnh hưởng trong mùa cúm 2019-2020.
Các biện pháp phòng ngừa tiêu chuẩn để
giảm nguy cơ mắc COVID-19, cảm lạnh và cúm bao gồm:
- Tránh
tiếp xúc gần (trong vòng 2 mét) với bất kỳ ai bên ngoài hộ gia đình của bạn
- Đeo khẩu trang bằng vải khi ở nơi công
cộng, chẳng hạn như cửa hàng tạp hóa, nơi bạn khó tránh tiếp xúc gần với người
khác
- Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và
nước trong ít nhất 20 giây hoặc sử dụng chất khử trùng tay có cồn có chứa ít
nhất 60% cồn
- Tránh không gian đông đúc trong nhà
- Che miệng và mũi bằng khuỷu tay hoặc khăn
giấy khi ho hoặc hắt hơi
- Tránh chạm vào mắt, mũi và miệng của bạn
- Làm sạch và khử trùng các bề mặt dễ tiếp
xúc, chẳng hạn như tay nắm cửa, công tắc đèn, thiết bị điện tử và quầy hàng
ngày
Ngoài ra, hãy tiêm phòng cúm hàng năm và
khi có thể, hãy tiêm phòng COVID-19.
Làm thế nào bạn có thể ngăn ngừa dị ứng?
Cách tốt nhất để ngăn ngừa dị ứng theo
mùa là tránh tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng mà bạn đã biết. Nếu bạn bị dị
ứng với phấn hoa, hãy ở trong nhà, đóng cửa sổ và cửa ra vào khi lượng phấn hoa
nhiều. Ngoài ra, đeo khẩu trang cũng là một cách tốt để ngăn bạn hít phải các
tác nhân gây dị ứng như phấn hoa…
Nếu bạn nghĩ rằng mình có thể có các dấu
hiệu hoặc triệu chứng của COVID-19, hãy thông báo ngay với cơ sở y tế gần nhất
hoặc đường dây nóng của Bộ Y tế (1900.9095). Hãy nhớ rằng, thực hiện các biện
pháp phòng ngừa như đeo khẩu trang, giãn cách xã hội có thể giúp bạn khỏe mạnh
và giảm nguy cơ bị bệnh với COVID-19, bệnh cúm hoặc cảm lạnh thông thường.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những điều cần biết về tác dụng phụ sau khi tiêm
vaccine COVID-19
Viện y học ứng dụng Việt Nam
Theo
Mayoclinic